Met VR (Virtual Reality) beleef je zelf een verdronken Zeeuws dorp.

Het NIOZ presenteert een VR-beleving waarmee je een bezoek kunt brengen aan een Middeleeuws Zeeuws dorp, dat nu voor een deel onder de slikplaten begraven ligt.  Vanaf 6 november is de VR-beleving in het een OosterscheldeMuseum in Yerseke én online te bekijken.

Het Verdronken Land van Reimerswaal is een gebied in het oosten van de Oosterschelde. Nu het territorium van de vissers van Yerseke, maar ooit was dit een uitgestrekt land met minstens 18 dorpen en - in die tijd - een van de grootste steden van Zeeland: Reimerswaal. De Schelde liep er als een nauwe rivier doorheen. Totdat op ’Quade Saterdach’, 5 November 1530, het hele gebied verloren ging tijdens de verwoestende Sint Felixvloed. Van de stad Reimerswaal is na vijf eeuwen eigenlijk niets meer te zien. Van voormalige dorpen zoals Tolsende en Nieuwlande vinden we, bijna 500 jaar later, nog de restanten op het slik. 

Een dorp dat onder water liep
Hoe was het leven in die tijd in deze dorpen? En wat gebeurde er met het gebied en de mensen die er woonden? Met wiskundige modellen maakte het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) in Yerseke een visualisatie van een middeleeuws landschap met daarin een Zeeuws dorp. “We laten zien hoe het gebied er in de Middeleeuwen uitzag, en wat er veranderde nadat het onder water liep”, vertelt Johan van de Koppel, projectleider van het visualisatie-project en onderzoeker bij NIOZ. “Waarschijnlijk is zo’n dorp niet direct van de kaart geveegd, maar gingen wel de landbouwgebieden verloren: ze veranderden in schorren en slikplaten. De bewoners moesten gebruik gaan maken van wat er voor handen kwam: oester- en mosselbedden en vis. Daaruit is uiteindelijk de visserijcultuur van Yerseke ontstaan.”

Unieke manier om historie te beleven
“De VR-beleving van het verdronken dorp is een mooie aanvulling op wat de gemeente Reimerswaal toeristisch te bieden heeft”, zegt Chantal van der Arend, beleidsmedewerker Cultuur, Recreatie en Toerisme van de gemeente. “Met deze VR wordt het zowel voor inwoners als toeristen mogelijk om het cultuurhistorisch erfgoed, en het bijzondere verhaal van de verdronken dorpen, op een unieke manier te beleven. Het is een mooie aanvulling op de collectie van objecten en de maquette van de verdronken stad Reimerswaal in het OosterscheldeMuseum.”

Game-versie met spelelement
De VR-omgeving biedt de bezoeker de gelegenheid om zelf een rond te kijken in het verleden. In samenwerking met wetenschappers van de TU Delft is daarnaast een game-versie gemaakt. TU-onderzoeker Rafa Bidarra: “We hebben onze expertise in ‘serious gaming’ gebruikt om een spel-element aan het verdronken dorp toe te voegen.” Een speler moet, in de rol van burgemeester, de balans vinden tussen dijkonderhoud, moernering - zoutwinning uit door de zee overspoeld veen - en het tevreden houden van de bevolking.

Film en website
In samenwerking met de Zeeuwse filmmaker Klaas van de Ketterij en presentator Peter Sijnke is een mini-documentaire ontwikkeld over het project. Op verschillende plaatsen in Zeeland toont de documentaire de restanten van de verdronken dorpen en van de veenwinning, maar ook de huidige visserij. De VR-wereld van het verdronken dorp en de film zijn te bekijken op de nieuwe website zeeuwsetijdreis.nl.

Dit project is gefinancierd door de Samenwerkende Maritieme Fondsen, Provincie Zeeland en de Gemeente Reimerswaal, in het kader van het Geopark-in-oprichting De Schelde Delta.