Waddenfonds steunt Swimway Waddenzee

Van flyway naar swimway

Het natuurbeleid en -beheer van de Waddenzee was tot nu toe voornamelijk gericht op vogels. Er is daardoor veel kennis opgebouwd over trekroutes en de functie van de Waddenzee hierbinnen voor welke vogelsoort en wanneer. Deze flyway aanpak noem je een levenscyclusbenadering. Wat we weten is dat de Waddenzee – net als voor trekvogels – een belangrijk knooppunt is voor vissen. Het Waddentools - Swimway Waddenzee project zal op een vergelijkbare manier als bij trekvogels via een swimway-benadering de bijdrage van bestaande en toekomstige maatregelen voor goed visbeheer op de Waddenzee in beeld brengen.

Door het uitvoeren van pilots wordt verkend hoe de functie van de Waddenzee voor vissoorten met beheermaatregelen kan worden versterkt. Daarnaast wordt in beeld gebracht welke natuur- en verduurzamingsmaatregelen uit het verleden positief hebben uitgepakt voor de kinderkamer- en schakelfunctie van de Waddenzee voor vis. Met die kennis in handen, kan doelgericht worden gewerkt aan een rijkere visstand in de Waddenzee.

NIOZ onderzoeker Anieke van Leeuwen is blij met de toezegging van het Waddenfonds. "Het biedt ons de kans de komende jaren grote vissen te zenderen om hun habitatgebruik en bewegingen te onderzoeken.  Op grond daarvan kunnen we specifieke gebieden aanduiden waar vis met name kwetsbaar is. Dit gaat bijvoorbeeld over zeeforel, harder, zeebaars en ruwe haai.  We gaan  in theoretische analyses na hoe onderlinge interacties, migratiegedrag en menselijk ingrijpen de knelpunten voor populatiegroei bepalen bij verschillende vissoorten. Als laatste gaan wij ook kijken  hoe factoren als zeewatertemperatuur en zoutgehalte de groei en overlevingsmogelijkheden voor (jonge) vis in de Waddenzee beinvloeden."

Brede steun
Het Waddenfonds steunt het project Waddentools – Swimway Waddenzee met een bijdrage van ruim 3,5 miljoen euro. Eerder zegden het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (0,6 miljoen euro), Rijkswaterstaat Noord Nederland (0,25 miljoen euro) en de drie waddenprovincies (0,23 miljoen euro), al hun  financiële steun toe.

Binnen het Waddentools Swimway Waddenzee project werken drie kennisinstellingen, Rijkuniversiteit Groningen, het NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee en Wageningen Marine Research nauw samen. De projectgroep bestaat verder uit de Waddenvereniging en Sportvisserij Nederland. Ook zijn verschillende terrein beherende (natuur)organisaties betrokken bij de uitvoering van het project en wordt de samenwerking met beroepsvissers actief op de Waddenzee gezocht.

Wat wil het project bereiken?

• De levenscyclus van vissoorten in de Waddenzee doorgronden (swimway)
• De effecten van bestaande natuurherstel- en beschermingsmaatregelen op de visstand toetsen
• Met die kennis verschillende beheermaatregelen testen
• Op deze manier de kinderkamer- en schakelfunctie van de Waddenzee voor vis herstellen

Wat gaat er gebeuren?

• Visvriendelijk inrichten en beheren van kwelders
• Toetsen hoe beschermde en herstelde schelpdierbanken hebben bijgedragen aan de visstand in de Waddenzee
• Nagaan hoe vis zich door de Waddenzee beweegt en welke gebieden specifieke hotspots zijn. Hierbij wordt getoetst of verduurzaming van de visserij op de Waddenzee (bijvoorbeeld door gebieden te sluiten) bijdraagt aan de visstand.
• Toetsen hoe verschillende manieren van het afvoeren van water naar zee (spuien) effect heeft op scholenvormende vissen
• De aanwezigheid van vissoorten koppelen aan het broedsucces van visetende vogels, zoals sterns
• Identificeren van de knelpunten in de levenscyclus van vissoorten zodat beheer voor verschillende gildes geoptimaliseerd kan worden

Meer lezen

Swimway Waddenzee maakt deel uit van het overkoepelende Waddentools project wat werkt aan het ontwikkelen van effectieve en efficiënte beheermaatregelen voor de natuur van het Waddengebied. De totale looptijd bedraagt vijf jaar en eindigt in 2024. Meer lezen over Swimway Waddenzee? Ga naar hier naar de website.