NIOZ Open Dag | Programma 5 oktober 2019
Van 10.00 tot 16.00 uur zijn er demonstraties, lezingen en minimasterclasses en allerlei kinderactiviteiten over het waarom, hoe en wat van zeeonderzoek. Het programma hieronder gaat in volgorde van de plattegrond die u bij de entree uitgereikt krijgt. Let op: De ingang van NIOZ met de ontvangstbalie bevindt zich op de eerste verdieping. Het programma is onder voorbehoud van wijzigingen.
GEBOUW A | Eerste verdieping
Lezingen
De lezingen vinden plaats in de Oceaanzaal, naast de ontvangstbalie. Voor iedereen vanaf 12 jaar, in het Nederlands, ca. 20 minuten + vragen stellen.
10:15 Stefan Schouten: Vroegere broeikaswerelden
10:45 Jan van Gils: Trekvogels in de huidige broeikaswereld: onderzoek van Noordpool tot Tropen
11:15 Judith van Bleijswijk: eDNA: Detectie van vis in een koffiemok met zeewater
11:45 Rob Middag: IJzer en mangaan, van levensbelang voor de oceaan
12:15 Pauze
13.15 Furu Mienis en ROOP: S.E.A. voorstelling
14:15 Stefan Schouten: Vroegere broeikaswerelden
14:45 Allert Bijleveld: Track & trace in de Waddenzee: 'Volg je wadvogel op elk moment'
15:15 Judith van Bleijswijk: eDNA: Detectie van vis in een koffiemok met zeewater
Speurtochten
Speurtochten zijn verkrijgbaar bij de ontvangstbalie bij de ingang.
- "Volg de visjes", een speurtocht voor kinderen van 3-6 jaar
- "Op onderzoek door het hele gebouw", een speurtocht voor kinderen van 7-12 jaar.
Lever aan het einde je speurtocht in bij de ontvangstbalie bij de ingang/uitgang. Heb je alles goed gedaan? Dan maak je kans op een Waddenzeetocht met het NIOZ schip Stern.
GEBOUW B | Eerste verdieping
Van Oceaanstroming tot Klimaat
- Kom kijken naar de opstelling van stroming in het water en het smelten van ijs. Alle leeftijden.
- Gebruik je fantasie en knutsel je eigen diepzee-monster. Weet je niet hoe? Kijk dan naar voorbeelden van echte diepzee-beesten op fotos of door een microscoop. Voor kinderen.
Van Duisternis tot Diepzee-oase
- In deze spannende verduisterde ruimte kun je met zaklampen zoeken naar diepzee beesten. Voor kinderen.
GEBOUW C | Eerste verdieping
Van Microfossiel tot Klimaatmodel
- Hoe bepaal je de zeewatertemperatuur uit het verre verleden, stap voor stap uitgelegd. Voor alle leeftijden.
- Kinderlaboratorium met proefjes over het scheiden van kleurstoffen, verzuring van zeewater en kleine beestjes onder de microscoop. Voor kinderen.
GEBOUW D | Eerste verdieping (kantine)
Er is gratis koffie, thee en limonade. Je kunt soep en een broodje kopen.
Van Kust tot Kitsch
- Heb je een object dat iets met de zee te maken heeft en wil je het laten zien aan onze experts en bezoekers? Schelpen, haaientanden, barnsteen, parel? Fossiel of vers? Flora, fauna, mineraal of door mensen gemaakt? Onze expert kunnen beoordelen wat het is. En zij nemen zelf ook een aantal bijzondere stukken mee uit hun eigen collectie. Bij een van deze vondsten kun je een prijs winnen als je goed weet te raden wat het is (zie de foto hierboven). Je maakt kans op een Waddenzeetocht met het NIOZ schip Stern. Voor alle leeftijden.
Van Beker tot Eierdopje
- Versier je piepschuimbeker en zie wat er gebeurt als deze 6 km de diepzee in wordt gebracht. Voor kinderen.
Van Stage tot Summercourse
- Door middel van een aantal levensgrote portretten van NIOZ collega's kom je meer te weten over werken bij NIOZ. Op de wereldkaart zie je waar het NIOZ onderzoek doet. Alle leeftijden.
Van Koraal tot Alg, Cyanobacteriële mat en Spons
- Bekijk 3D beelden van koraalriffen rond Curacao afgewisseld met filmpjes over sponzen. Alle leeftijden.
- Bekijk micro-organismen uit de Waddenzee met een licht- en fluorescentie microscoop. Alle leeftijden.
Minimasterclasses
Afdeling MMB (Marine Microbiology & Biogeochemistry)
Wetenschappelijke praatjes van ca. 15 minuten, in het Engels en Nederlands, niveau voortgezet onderwijs.
11.00 Annika Vaksmaa: Plastic in the Ocean: Can microbes help?
11.15 Laura Villanueva: Secret life of deep sea microbes
11.30 Andi Haas: Gasping for air - how coral reefs struggle for oxygen
12.45 Annika Vaksmaa: Plastic in the Ocean: Can microbes help?
13.00 Laura Villanueva: Secret life of deep sea microbes
13.15 Andi Haas: Gasping for air - how coral reefs struggle for oxygen
GEBOUW E | Eerste verdieping
Van Zandspiering tot Patat
- Kom kijken (door een microscoop) en luisteren naar het onderzoek naar de maaginhoud van vogels en/of vissen. Test je kennis met een kwis. Voor alle leeftijden.
Van Plankton tot Walvis
- Voedselwebpuzzel: Wie eet wat? Leg de afbeeldingen in goeie volgorde en denk na over de plaats van diersoorten en de mens in het voedselweb. Voor kinderen.
Minimasterclasses
Afdeling COS (Coastal Systems)
Wetenschappelijke praatjes van ca. 15 minuten, in het Engels en Nederlands, niveau voortgezet onderwijs.
11.45 Sonja van Leeuwen: Modellering van kustzeeën: van waterbeweging tot biologie
13.45 Susanne van Donk: Het hoe en waarom van dieetonderzoek aan grote meeuwen
14.00 Sonja van Leeuwen: Modellering van kustzeeën: van waterbeweging tot biologie
GEBOUW F | Eerste verdieping
Van Jaarring tot Leeftijd
- Onderzoeker Rob Witbaard laat zien hoe je door het tellen van de jaarringen de leeftijd van schelpen kunt bepalen. Voor alle leeftijden.
Van Fuik tot Visstand
- Onderzoekers laten zien hoe ze door visvangst in de NIOZ fuik al jarenlang de visstand in de gaten houden en door middel van het ontleden van vissen de leeftijd kunnen bepalen. Alle leeftijden.
Van Hapje wad tot Monsterklus
- In het spiksplinternieuwe benthoslaboratorium zie je onderzoekers bezig met monstername, sortering en microscopie van het leven in de wadbodem. Je kunt ze ondertussen vragen stellen over dit grote project. Alle leeftijden.
GEBOUW E | Begane grond
Van Plastic Soep tot Wat precies?
- Test je kennis over (Bio-)plastics. Welk verpakingsmateriaal is gemaakt van welk soort plastic? Alle leeftijden.
- Zeewier, vriend of vijand? Kun jij raden hoeveel organismen je op de foto ziet? Leer meer over het onderzoek naar de gevolgen van de groeiende hoeveelheid Sargassum zeewier. Alle leeftijden.
Van DNA-spoor tot Weten wat er in de zee leeft
- Haal zelf DNA uit een monster. In het lab leer je hoe je schoon moet werken, hoe je DNA isoleert en kunt herkennen, en wat je met dit soort onderzoek kunt doen. Bijvoorbeeld bepalen welke soorten er in zee leven en hoe dit verandert als de zee opwarmt. Alle leeftijden.
- Bekijk een microliter DNA. Leer hoe onderzoekers met gel, kleurstof en een speciale bril DNA zichtbaar maken. Alle leeftijden.
- DNA grabbelen. Zoek uit welke soort zeedier, alg of bacterie in jouw opgeviste DNA buisje zit. Voor kinderen.
- Genoom puzzelen. Zoek naar overlapping van DNA codes op de puzzelstukken. Zo doen onderzoekers dat met computers. Alle leeftijden.
GEBOUW D | Begane grond
Geen activiteiten
GEBOUW C | Begane grond
Van Zuurstofgebrek tot Oorsprong van het Leven
- Hoe leven microben zonder zuurstof in de oceaan? Hoe kun je ze onderzoeken, hoe zien ze eruit en waarom waren zij de oorspong van het leven op aarde? Kom proefjes doen in het anaerobic laboratorium. Alle leeftijden.
GEBOUW B | Begane grond
Van Korrel tot Reisverhaal
- Met een grijper kun je in een bak met zand zoeken naar schatten op de oceaanbodem. Voor kinderen.
- Hoe ver in de tijd kun je terugkijken als je de lagen van een monster uit de oceaanbodem scant? Kom kijken naar de XRF scanner die boorkernen onderzoekt. Alle leeftijden.
- Hoe bepaal je waar zand vandaan komt? Kijk onder de microscoop naar verschillende zandkorrels en zoek de verschillen. Alle leeftijden.
- Kun je dit opblazen? Kijk wat er gebeurt als je verschillende soorten stof met een blaasbalgje opblaast. Wat kun je hiervan leren? Voor alle leeftijden.
Minimasterclasses
Afdeling OCS (Ocean Systems)
Wetenschappelijke praatjes van ca. 15 minuten, in het Engels en Nederlands, niveau voortgezet onderwijs.
10.45 - 11.00 Dr. Furu Mienis:Oases in de diepzee
11.45 - 12.00 Dr. Jan-Berend Stuut: Woestijnstof en het klimaat
13.45 - 14.00 Dr. Rick Hennekam: Zeespiegelstijging in de Noordzee
14.45 - 15.00 Dr. Sabine Gollner: Diepzee mijnbouw
GEBOUW A | Begane grond
(werkplaats, loods & instrumentenmakerij)
Van Onderzoeksvraag tot Unieke Apparatuur
Voor alle leeftijden
- Kom kijken naar de zeegaande bodem- en waterbemonsteringsapparatuur en laboratoriumcontainers.
- Hoe kan een boei saharazand opvangen midden op de oceaan?
- Hoe werkt een sedimentvanger voor het opvangen van stof onderwater?
- Demonstratie van een "accoustic release" apparaat die op de bodem van de oceaan een lander op commando kan laten opstijgen.
- Demonstratie hoe je video-opnames van de oceaanbodem kunt maken vanaf het onderzoekschip RV Pelagia.
- Demonstratie van een akoetische sedimenthoogte meter.
- Demonstratie van een thermistorstring. Met deze sensoren kun je interne golven in de oceaan registeren.
- Uitstalling van allerlei elektonica en zeegaande instrumenten waarmee je gegevens van diep in de zee tot in de lucht kunt meten.
BUITEN | op het entreeplein
- Neem jezelf als zee-onderzoeker op de foto en plaats deze op Facebook of Twitter #niozopendag.
De leukste foto belonen we met een mooie prijs. Je maakt kans op een Waddenzeetocht met het NIOZ schip Stern.
- Op het plein vind je diverse diepzee-instrumenten die gebruikt worden door onderzoekers om allerlei gegevens te verzamelen.
- Langs de houten wand vind je 6 gedichten van het openlucht kunstproject ‘Dichter Bij Zee’ , dit jaar onder de vlag van S.E.A, Science Encounters Art. De dichters waren voor hun inspiratie gekoppeld aan wetenschappers die werkzaam zijn bij het NIOZ.
