Robotica en autonome meetapparatuur 

Om gedetailleerd onderzoek in oceaanwateren gedurende langere perioden mogelijk te maken, heeft het NIOZ autonome en op afstand bestuurbare apparatuur aangeschaft voor de Nederlandse mariene onderzoeksgemeenschap. Deze geavanceerde onderzoeksapparatuur wordt gefinancierd met NWO-GWI-middelen voor grootschalige wetenschappelijke infrastructuur.  

Drie gele torpedo achtige onderzoeksapparaten wachten op tewaterlating aan boord van het onderzoeksschip Pelagia.

Voor meer informatie:

Gliders

Het NIOZ heeft drie Slocum-gliders voor lange afstanden aangeschaft bij Teledyne Webb Research. Met een minimaal energieverbruik kunnen gliders hun drijfvermogen veranderen door olie in en uit een blaas te pompen. Op deze manier dalen en stijgen ze door de waterkolom. Tijdens dit proces genereren de vleugels van gliders voorwaartse stuwkracht. Af en toe komen deze gliders naar de oppervlakte en verzenden ze gegevens over temperatuur, zuurstof, zoutgehalte enzovoort via satellieten naar hun thuisbasis.   

Specificaties

  • Satellietcontact
  • Pitchregeling door verplaatsbaar accupakket
  • Besturing door roer
  • Max. uithoudingsvermogen: 2 tot 18 maanden
  • Max. bereik: 1300 – 13.800 km
  • Max. diepte: 1000 m
  • Gemiddelde snelheid: 0,25 m/s  
Een geel torpedovormig onderzoeksinstrument dat op een frame op het dek van een onderzoeksschip rust.

NIOZ glider Mola op dek tijdens de NoSE expeditie (foto: NIOZ)

Mogelijkheden

Het systeem maakt een efficiënte dataverzameling in de waterkolom mogelijk. De gegevens zijn vrijwel in realtime beschikbaar via satelliettelemetrie. Het systeem kan op afstand worden bediend en heeft een groot bereik en een lange levensduur. Het beschikt over een breed scala aan verwisselbare sensoren. Het systeem kan tot 1000 meter diep duiken.

 

Autonomous Underwater Vehicle (AUV)

De nieuwe, middelgrote AUV van het Osprey-model wordt momenteelgebouwd door het IJslandse bedrijf Teledyne Gavia en wordt halverwege 2026 geleverd. In tegenstelling tot de gliders heeft de AUV een eigen voortstuwing, waardoor hij naar plekken kan gaan waar de gliders niet kunnen komen, en ook watermonsters kan nemen. Het apparaat kan autonoom en flexibel worden ingezet voor nauwkeurige metingen en visualisatie met hoge resolutie.  

Specificaties

  • Medium-diepe AUV
  • Dieptebereik:  2,000 m
  • Onderzeese scanning op korte afstand
  • Hoge resolutie metingen
  • Uithoudingsvermogen tot 48 uur
  • Breed scala aan sensoren 
     
Geel torpedovormig onderzoeksinstrument met oranje bovenkant die in het water drijft

Voorbeeld van een Osprey AUV in het water (Foto: Teledyne)

Mogelijkheden

Het systeem kan worden gebruikt in de fysische oceanografie, bijvoorbeeld in oceaanobservatoria, studies naar klimaatverandering en onderzoek onder ijs. Het ondersteunt ook de mariene biologie, waaronder visserijonderzoek, habitatmapping en aquacultuur. Daarnaast is het geschikt voor milieumonitoring, zoals offshore wind en offshore olie en gas. Ook kan het worden toegepast bij onderzoek naar de zeebodem, waaronder mariene archeologie, diepzee-ecologie en onderzoek naar bodemvormen op de zeebodem.

Remotely Operated Vehicle (ROV)

Een op afstand bestuurbaar voertuig (ROV) is een geavanceerde robot die taken op de zeebodem kan uitvoeren. NIOZ heeft het Noorse technologiebedrijf Kystdesign gecontracteerd om het ROV type ‘Supporter 6000’ te bouwen, dat eind 2026 beschikbaar zal zijn. Een ROV is onbemand, net als een glider en een AUV, maar is niet voorgeprogrammeerd zoals de andere twee systemen. De operators bevinden zich aan boord van het onderzoeksschip en besturen de ROV via een lange kabel, de umbilical. De ROV van het NIOZ heeft een dieptebereik van 6000 meter. Met zijn zes hoge-resolutiecamera's,  sterke grijparmen, wetenschappelijke sensoren, bemonsteringsframe, multibeam-echolood en een zuigmonsternemer vormt hij de ogen en armen van de wetenschappers onder water.     

Specificaties

  • Diepzee ROV
  • Diepteclassificatie: 6.000 m
  • Onze ogen en armen onder water
  • Onderzeese scanning op korte afstand
  • Metingen met hoge resolutie
  • Lang uithoudingsvermogen
  • Breed scala aan sensoren

Bevat: lanceer- en terugwinningssysteem, lier, controlekamer.

Onderwaterrobot met arm en camera die onder water met kabels aan een schip is bevestigd

Voorbeeld van het type ROV dat NIOZ heeft besteld (foto: Kystdesgin)

Mogelijkheden

Het systeem kan worden gebruikt in de fysische oceanografie, waaronder oceaanobservatoria, klimaatveranderingsstudies en onderzoek onder het ijs. Het ondersteunt ook de mariene biologie door middel van visserijonderzoek, habitatmapping en aquacultuur. Verder ook mariene geologie, mariene archeologie, diepzee-ecologie en onderzoek naar de zeebodem/bodemvormen. Het is ook geschikt voor milieumonitoring, zoals offshore wind en offshore olie en gas.